سند بلاست
معرفی سندبلاست
سندبلاست یک اصطلاح کلی برای توصیف عمل پرتاب ساینده ها با سرعت بالا بر روی سطح سازه ها جهت تمیزکردن و زدودن آلودگی ها از روی سطح و ایجاد زبری روی آن با درجات مختلف است که امروزه در صنعت اهمیت ویژه ای پیدا کرده تا جایی که اجرای صحیح آن میتواند از هزینه های اضافی بعدی جلوگیری نماید.
پیدایش سندبلاست
تاریخچه هرچیزی را داستان چگونه پدیدار شدن آن میسازد و تاریخچه سندبلاست را داستانی میسازد که قهرمانش جنرال بنجامین تیلگمن است؛ ماجرا از این قرار است که روزی جنرال بنجامین تیلگمن(مخترع اولین دستگاه سندبلاست) ، در کلبه چوبی خود در قرارگاهی نظامی مشغول استراحت است که در آن محل طوفان شن رخ میدهد . بنجامین پس از تمام شدن طوفان، میخواهد از پنجره اتاق خود به بیرون نگاهی بیندازد که مسئله ای پیش پا افتاده توجه اورا از طوفان شن به شیشه پنجره اتاقش جلب مینماید؛ شیشه اتاق در اثر برخورد ذرات شن در طی طوفان ، مات شده و این مسئله ایست که بنجامین را به فکر وا می دارد تا جرقه اختراع وسیله ای که با آن بتوان ذرات شن را با سرعت زیاد بر روی سطح قطعات پرتاب کرد در ذهن او شکل بگیرد و اولین دستگاه سندبلاست جهان اختراع شود ؛دقت مثال زدنی جنرال آمریکایی خدمتی بزرگ را به جامعه بشریت عرضه میدارد و او را به مردی بزرگ و پدر سندبلاست جهان تبدیل میکند ؛ او با دقت در این پدیده ساده اما مهم و کشف روش سندبلاست توانست روش قدیمی تمیز کاری و آماده سازی سطوح را که در بسیاری از موارد گران وغیرممکن بود کنار گذارد و سندبلاست را به عنوان فرآیندی باصرفه ، کارآمد و پربازده به جهانیان معرفی کند.
سندبلاست چیست؟
به طور کلی فرآیند پرتاب ماسه و شن با فشار بسیار زیاد هوا را سندبلاست گویند.
ماده اصلی عملیات سندبلاست را ساینده ها تشکیل میدهند؛ ساینده ها مواد نسبتا یکنواخت و کوچکی از جنس شن و ماسه هستند که بسته به نوع سازه در اندازه سختی و شکل های هندسی متفاوتی به کار گرفته میشوند؛ امروزه به دلیل پدیدار شدن بیماری ریوی سیلیکوزیس که از استنشاق طولانی گرد و غبار حاصل از شن و ماسه در بدن به وجود می آید از مواد جایگزین مانند سرباره آهن ، سرباره مس ، پوسته گردو و حتی در مواقعی از پوسته نارگیل استفاده میشود .
تجهیزات عملیات سندبلاست معمولا سه بخش اصلی کمپرسور هوا ، دیگ سندبلاست و نازل سندبلاست را شامل میشود.
سندبلاست عمدتا برای رسیدن به چند هدف زیر صورت میگیرد
- تمیزی سطوح و زدودن آلودگی های چسبیده به سطح
- ایجاد زبری در سطوح برای چسبندگی پوشش های اعمال شونده
- مات کردن شیشه ها
- طراحی روی شیشه ها
مقیاس سندبلاست چیست؟
سندبلاست طبق استاندارد های مختلفی اجرا میگردد اما مرسوم ترین آن ها استاندارد سوئدی میباشد
سندبلاست طبق استاندارد سوئدی در چهار گرید (مقیاس سندبلاست) انجام میشود
فرآیند اجرای عملیات سندبلاست
انجام عملیات سندبلاست نیاز به ابزار ،تجهیزات و متریال مخصوص و کاربر آموزش دیده و مجرب دارد تا علاوه بر استفاده بهینه و صحیح از تجهیزات، ایمنی نیز رعایت گردد ؛ همچنین سندبلاست کار باید از وسایل و تجهیزات ایمنی مناسب از قبیل دستکش ، عینک ، ماسک دهان و بینی و لباس کار مخصوص سندبلاست استفاده نماید تا در برابر خطرات و اتفاقات احتمالی کمترین صدمات را متحمل شود.البته در فضاهای بسته مانند مخازن حتما از لباس و کلاه سندبلاست مجهز به اکسیژن استفاده میشود تا سندبلاست کار بتواند بدون نگرانی از آلودگی محیط و عوارض بعدی کار خود را به بهترین نحو انجام دهد.
برای شروع اجرای سندبلاست نیاز به یک دستگاه کمپرسور هوا به منظور تولید هوای فشرده (برای پاشیدن مواد ساینده بر روی سازه)میباشد .در فرآیند سندبلاست ، هوای فشرده از اهمیت زیادی برخوردار است به طوری که سندبلاست از لحاظ کیفی و کمی ارتباط مستقیمی با فشار هوایی دارد که کمپرسور هوا تولید میکند. فشار هوا مناسب جهت اجرای عملیات سندبلاست ۷ بار و یا ۱۰۵ psi میباشد که به وسیله شلنگ فشارقوی هوا به دیگ سندبلاست منتقل میشود. همانطور که توضیح داده شد دیگ سندبلاست در سایز های مختلفی وجود دارد که سایز متوسط آن که بیشتر هم مورد استفاده قرار میگیرد ۳۰۰ لیتر گنجایش دارد.پس از انجام امور آماده سازی تجهیزات و کاربران میبایست مواد ساینده را داخل دیگ سندبلاست ریخت ؛ روش کار به این ترتیب است که فشار هوای تولید شده توسط کمپرسور هوا به وسیله اتصالات بخش زیرین دیگ سندبلاست با سرعتی زیاد و به صورت مستقیم به سمت شلنگ سندبلاست هدایت میگردد و سبب ایجاد خلاء در قسمت زیرین دیگ سندبلاست میشود و مواد ساینده را مکش کرده و مخلوط هوا و ماسه را به سمت نازل سندبلاست با فشار و سرعتی بیش از ۸۰۰ کیلومتر در ساعت به سمت سطوح سازه پرتاب میکند تا منجر به سایش سطوح و زنگ زدایی یا برداشتن رنگ های قدیمی و فرسوده گردد.
اجرای سریع و با کیفیت عملیات سندبلاست علاوه بر رعایت و توجه به نکات بالا نیاز به یک اپراتور یا همان سندبلاست کار کارآزموده نیز دارد تا طریقه استفاده از نازل سندبلاست (زاویه و فاصله نازل با سطح سازه) را بسته به شکل و نوع قطعات بداند و برای بکارگیری آنچه میداند تبحر و تخصص کافی را داشته باشد؛ به طورکلی و از باب مثال چنانچه رنگ و مواد اضافی(ناخالصی ها) روی سطح سخت نباشد ، فاصله نازل تا سطح، بین ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر و زاویه پاشش ۷۰ تا ۷۵ درجه مناسب است ؛ هرچه سختی ناخالصی های سطح بیشتر باشد فاصله نازل تا سطح کمتر و زاویه آن با سطح بیشتر میشود تا جایی که فاصله به ۲۰ سانتی متر و زاویه به ۹۰ درجه میرسد.
طبق مطالب مذکور میتوان گفت اصول صنعت سندبلاست بر پایه هوای فشرده و موادساینده بنانهاده شده است که هرکدام با شرایط خاصی که در زیر به آن اشاره شده به کار گرفته میشوند.
هوای فشرده باید کاملا خشک و عاری از رطوبت و هرگونه چربی باشد. همچنین فشار هوا باید ۷ بار باشد که چنانچه کمتر از ۷ بار باشد سرعت اجرای سندبلاست کاهش یافته و چنانچه این مقدار از ۷ بار تجاوز کند باعث آسیب رساندن به سطح فلز و خورد شدن ماسه میشود.
مواد ساینده باید سخت ، زاویه دار(هندسی) عاری از گرد و غبار ، خاک و مواد آهکی باشند.اندازه ذرات ساینده میبایست نسبت به سطح انتخاب شود؛ بهتر است ماسه اندازه و شکل یکنواختی داشته باشند.
توجه: از انتخاب مواد نرم بعنوان ماسه اکیدا خودداری فرمایید؛ زیرا این مواد نتنها نمیتوانند ناخالصی ها را از روی سطح بزدایند بلکه بدلیل سختی کم و نرم بودن به سطح چسبیده و خود نیز به ناخالصی ها اضافه میشوند.
محدودیت های زمانی ، اقتصادی و محیط زیستی
جالب است بدانید فرآیند سندبلاست برای اولین بار در ایالات متحده آمریکا در سال ۱۸۷۰ میلادی به عنوان یک روش تمیز کاری ثبت گردید و امروزه کاربرد آن را میتوان از تزئینات شیشه ها تا تمیز کاری بدنه کشتی ها ، مخازن و سازه های بزرگ مشاهده کرد . ناگفته نماند که سندبلاست شیشه در جهان امروز یک تکنیک زیبا و محبوب محسوب میشود و گاه تاجایی پیش میرود که شیشه را به یک اثر هنری چشم نواز تبدیل میکند.
همینطور بخوانید :
دیدگاه خود را با ما درمیان بگذارید